Pierwszego dnia wizyty, 6 września 2011 r. przywitali nas Pan François Goetz – Zastępca Dyrektora Krajowej Szkoły Administracji Penitencjarnej w Agen, Pan Antoine Cuenot – dyrektor departamentu ds. kontaktów międzynarodowych ENAP oraz pracownicy tegoż departamentu Pani Marie-Jésus Copado, Pani Amélie Tostivint i Pan José Marivela, którzy towarzyszyli nam w trakcie całego pobytu we Francji.

Pana François Goetza i Panią Amélie Tostivint już znaliśmy, bo byli w Ośrodku Szkolenia w Kulach w ubiegłym roku, gdy podpisywaliśmy porozumienie o współpracy.

Po oficjalnym, aczkolwiek miłym, a wręcz serdecznym przywitaniu, wspólne zdjęcie i już Pan  Antoine Cuenot zapoznaje nas z historią i dniem dzisiejszym ENAP. Po tym wykładzie rozpoczynamy zwiedzanie szkoły, a zajmie to nam sporo czasu.    

Krajowa Szkoła Administracji Penitencjarnej w Agen funkcjonuje od 2000 r. i jest stale rozbudowywana. Zajmuje obszar 16 ha. Wokół nie ma murów, szkoła ma zatem charakter otwarty, bo takie było założenie  jej twórców. Na terenie ENAP znajdują się trzy wioski słuchaczy. Pierwotnie pawilony mieszkalne ogółem liczyły 800 pokoi i tyleż miejsc noclegowych, ponieważ każdy słuchacz ma osobny pokój. Po rozbudowie szkoła mieści 1200 słuchaczy. Na terenie obiektu znajdują się budynki do ćwiczeń, do zajęć teoretycznych, strzelnica, hala sportowa, hala do rekreacji, w tym siłownia, boiska sportowe, korty tenisowe, stołówka, restauracja dla słuchaczy, dwie aule po 300 miejsc każda, mediateka.

W ramach rozbudowy szkoły powstało centrum kształcenia ochronnego, gdzie szkoleni są funkcjonariusze grup interwencyjnych. To główny obiekt zainteresowania Mirka. Francuzi, którzy go znają ze wspólnych szkoleń,  skorzystali z okazji i poprosili, aby poprowadził zajęcia z samoobrony dla grupy dyrektorów odbywających szkolenie w ENAP. Bo przecież język samoobrony i technik interwencyjnych jest wspólny i dla wszystkich ćwiczących zrozumiały. Mirek był w swoim żywiole…  

Sale dydaktyczne do ćwiczeń – zajęć praktycznych umiejscowione są w osobnym kompleksie. Znajdują się tam cele mieszkalne, gdzie słuchacze mają możliwość nauczenia się zachowań i reagowania w rzeczywistych sytuacjach zagrożenia, które zdarzyć się mogą w codziennej służbie. W salach tych odbywają się zajęcia z samoobrony, technik interwencyjnych, ochrony przeciwpożarowej, bezpieczeństwa i inne zajęcia praktyczne. W osobnym budynku mieszczą się sale dydaktyczne przeznaczone do wykładów teoretycznych. W budynku strzelnicy znajduje się również sala do treningów strzeleckich i zajęć praktycznych. Ach…marzenie Ośrodka w Kulach…

I tu również Mirek dał pokaz swoich umiejętności strzeleckich, choć i pozostali członkowie delegacji, w tym nasze Panie, nie mieli się czego wstydzić…

Podczas zwiedzania strzelnicy spotykamy trzech znajomych wykładowców  ENAP – byli w Kulach na seminariach im. Romka Smoka. Jak miło zobaczyć znajome twarze, a i oni witają się z nami serdecznie… W osobnym kompleksie znajduje się hala sportowa, sale do ćwiczeń samoobrony, siłownia, sale do zajęć rekreacyjnych. Na jednej ze ścian hali sportowej zamontowana jest ścianka wspinaczkowa. W siłowni tłum ćwiczących. Obok, w sali aerobiku, kondycję wzmacniają i dbają o linię panie, choć panów też dostrzegliśmy…

W mediatece zgromadzone są wydawnictwa specjalistyczne, podręczniki, periodyki, prasa, wydawnictwa archiwalne, a także opracowania i wydawnictwa umieszczone na nośnikach elektronicznych. I zaskoczenie – na jednej z półek dostrzegliśmy kilka egzemplarzy naszego ,,Przeglądu Penitencjarnego’’, oczywiście w języku polskim.

Personel ENAP liczy 242 osoby. Kadra dydaktyczna wyłaniana jest z jednostek penitencjarnych w ramach konkursów. W ramach konkursu kandydaci na wykładowców muszą zdać egzaminy, zaprezentować swoje dotychczasowe dokonania, uczestniczą w rozmowie kwalifikacyjnej. Obowiązkowo, przez trzy tygodnie co dwa lata, wykładowcy odbywają praktyki – staże w jednostkach podstawowych.

A my to znamy, bo przecież wykładowcy z Ośrodka Szkolenia w Kulach na takie tygodniowe staże do różnych zakładów i aresztów śledczych raz w roku wyjeżdżają.

Oprócz wykładowców, zajęcia dydaktyczne prowadzą także doświadczeni funkcjonariusze jednostek penitencjarnych oraz pracownicy naukowi.

Bazy szkoleniowej możemy Francuzom pozazdrościć. Natomiast warunki, w których mieszkają słuchacze w ENAP, są iście spartańskie. Co prawda, słuchacze mieszkają w pokojach jednoosobowych, ale są one bardzo skromnie wyposażone. W niewielkim pokoju mieści się łóżko, fotelik, mała szafka na ubrania. Pod oknem, pomiędzy przeciwległymi ścianami pokoju zamontowana jest półka, spełniająca rolę biurka i stołu. Nad tym biurko-stołem stoi telewizor z płatnymi programami telewizyjnymi. I jeszcze niewielkie pomieszczenie łazienki z natryskiem. I to wszystko…Skromnie, ale przyznać trzeba, że funkcjonalnie. Klucz do pokoju mieszkalnego stanowi karta magnetyczna, aktywna tylko w czasie pobytu w ENAP. Po zakończeniu szkolenia jest rozkodowywana i aby dostać się do pokoju trzeba ją uaktywnić w recepcji szkoły. I tę operację musieliśmy wykonać w ostatnim dniu pobytu, albowiem nasze karty–klucze, jak się okazało, były aktywne tylko do piątku, a wszak wyjeżdżaliśmy z ENAP w sobotę.

Na całym terenie ENAP mnóstwo zieleni, drzew i krzewów, spośród nich wyłaniają się białe budynki szkoły, wokół nie ma murów,  nie ma żadnych posterunków ani służby dyżurnej.

Gospodarze pokazali nam wszystkie obiekty szkoły, opowiedzieli, jak szkoła funkcjonuje. A nasza nieoceniona Ania wszystko nam skrupulatnie i cierpliwie tłumaczyła, chociaż pytań mieliśmy mnóstwo. Mimo, że odpowiedzi zawierały specjalistyczne, trudne do tłumaczenia sformułowania, były dla nas wszystkich zrozumiałe. Dziękujemy Ci, Aniu!

Tekst: Grzegorz Walkiewicz
Foto: Marek Ślęzak